Thứ Bảy, 10 tháng 12, 2016

Tìm hiểu câu chuyện: Khai phá thị trường nội

Trước đây, phần mềm trong nước chiếm ưu thế chỉ là những phần mềm kế toán, từ điển, diệt virus. Hiện nay, những DN trong khối tài chính, ngân hàng, viễn thông và các đơn vị sản xuất là đối tượng có nhu cầu dùng phần mềm chuyên dụng riêng ngày càng nhiều. Vì nhu cầu này mà ngay trong giai đoạn khó khăn nhất của công nghiệp phần mềm, giai đoạn 2008 - 2009, các công ty cung ứng cho thị trường trong nước cũng có nhiều cơ hội hơn.
“Đã mua cái cần”
Tuy các công ty phần mềm quy mô lớn hầu hết tập trung vào thị trường nước ngoài, nhưng về số lượng thì các DN gia công không nhiều bằng các DN cung ứng phần mềm trong nước. Sự phát triển về diện rộng tạo nên một cục diện cạnh tranh khá khốc liệt cho những DN phần mềm chọn thị trường trong nước để phục vụ.
Sản phẩm phần mềm trong nước đang có nhiều khách hàng
Ông Nguyễn Anh Tuấn, Phó giám đốc Sở Thông tin Truyền thông TP.HCM, đánh giá: “Ngày trước, nhu cầu dùng phần mềm của các DN trong nước không cao, nhưng mức độ tiêu dùng phần mềm của DN trong nước hiện nay tăng rất đáng kể”.
Trước đây, phần mềm trong nước chiếm ưu thế chỉ là những phần mềm kế toán, từ điển, diệt virus. Hiện nay, những DN trong khối tài chính, ngân hàng, viễn thông và các đơn vị sản xuất là đối tượng có nhu cầu dùng phần mềm chuyên dụng riêng ngày càng nhiều. Vì nhu cầu này mà ngay trong giai đoạn khó khăn nhất của công nghiệp phần mềm, giai đoạn 2008 - 2009, các công ty cung ứng cho thị trường trong nước cũng có nhiều cơ hội hơn.
Ông Trương Hồng Hạnh, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Thủy Thiên (TTSOFT), cho biết: “Cuối năm 2008, đầu năm 2009 cũng là thời điểm khó khăn nhất của TTSOFT, nhưng chính lúc khó khăn tột bực đó lại là điểm bật quyết định giúp TTSOFT trở lại thị trường”.
Ông Hạnh cho biết thêm, trong khó khăn chung, các DN lớn và cả các DN nhỏ và vừa trong nước hiểu rõ hơn tầm quan trọng của việc ứng dụng phần mềm, hiệu quả của nó với kết quả kinh doanh, nên nhờ đó DN phần mềm lại có thêm nhiều khách hàng hơn, và thường là những khách hàng thực sự cần sản phẩm, chứ không phải mua cho có.
“Khó khăn thì có, vì sức mua giảm, nhưng bù lại, việc triển khai các hợp đồng thuận lợi hơn rất nhiều”, ông Hạnh khoe. TTSOFT hiện nay phát triển khá mạnh các mảng phần mềm kế toán, quản lý, bán hàng...
Thống kê của Hiệp hội Phần mềm Việt Nam (Vinasa) cho thấy, hiện cả nước có hơn 800 DN phần mềm, nhân lực toàn ngành khoảng 45.000 người. Trong đó, 83% là DN tư nhân và 13% công ty nước ngoài.
Kiên trì và tiên phong trong công cuộc đóng gói, phân phối phần mềm ra thị trường trong nước là Lạc Việt. Phần mềm từ điển, phần mềm kế toán... của đơn vị này hiện đã có mặt trên cả nước. “Chỉ tính riêng phần mềm từ điển, năm 2009 đã mang về cho Lạc Việt doanh thu 10 tỷ đồng”, ông Hà Thân, Tổng giám đốc Công ty Phần mềm Lạc Việt, cho biết. Trong đó, Lạc Việt đã “lách khéo” bằng những hợp đồng với các hãng sản xuất điện thoại di động, máy tính.
Sinh sau đẻ muộn, Công ty CP Phát triển Phần mềm Sinh viên Học sinh (SSDG) hiện cũng đang là đơn vị cung cấp phần mềm đóng gói có độ bao phủ lớn. Ông Trần Quí Thịnh, Giám đốc Công ty SSDG, chia sẻ, bình quân, mỗi tháng đơn vị này phát hành ra thị trường hai sản phẩm.
Tính đến nay, SSDG đã có gần 150 sản phẩm, hệ thống phân phối có mặt tại 63 tỉnh, thành trong cả nước. Ông Thịnh nhận xét: “Ngày trước, khi chào hàng và bán sản phẩm, SSDG gặp nhiều khó khăn do khách hàng chưa có nhu cầu, nhưng nay khách hàng đã đến các nhà sách, tìm mua phần mềm giáo dục. Nhận thức của khách hàng rõ ràng đã thay đổi theo chiều có lợi cho DN”.
Đặc điểm chung của DN thiết kế và đóng gói phần mềm là luôn cố gắng để đưa ra mức giá rẻ nhất. Bình quân, mỗi phần mềm đóng gói bán tại Việt Nam dao động từ 16.000 - 40.000 đồng/sản phẩm. “Chúng tôi chấp nhận lãi ít để không phải cạnh tranh với đĩa lậu. Chỉ cần khách hàng được tiếp xúc và so sánh, họ sẽ mua phần mềm bản quyền”, ông Thịnh cho biết.
Tuy nhiên, những DN này vẫn không thoát được nạn vi phạm bản quyền tại thị trường Việt Nam. “Ước tính mỗi năm, từ điển Lạc Việt thiệt hại khoảng 3 triệu USD vì nạn vi phạm bản quyền phần mềm”, ông Hà Thân nói.
Miếng mềm nhất đã hết
“Năm 2009 ngành phần mềm vẫn tăng trưởng dương là nhờ sự ổn định của thị trường trong nước khi khối DN gia công phần mềm gặp khó khăn”, ông Trần Phúc Hồng, Phó tổng giám đốc TMA Solutions nhận định. Sáng tạo, mạnh dạn trong kinh doanh, lại tìm được thị trường tốt, DN cung ứng phần mềm trong nước hiện phát triển theo đúng với quy luật. Việc “cứu vãn” doanh số toàn ngành của phân khúc phần mềm trong nước đã phần nào nói lên được tiềm năng của thị trường này.
Thế nhưng, điểm lại, mới thấy những gói thầu triển khai các phần mềm ứng dụng tại các công ty lớn, những tập đoàn đa quốc gia tại Việt Nam hiện nay đều thuộc về những công ty nước ngoài. Trong đó có thể kể đến IBM, Cisco, Oracle, SAP, CSC... Miếng ngon nhất của chiếc bánh thị phần đã mất, nhưng không vì vậy mà DN phần mềm Việt Nam hoàn toàn mất cơ hội.
Theo ông Trương Hồng Hạnh, các đối tác nước ngoài luôn hướng tới lợi nhuận, do đó sẽ chọn các ngành nghề dễ làm, nhiều tiền để bán sản phẩm. Có thể kể đến các ngành như dầu khí, điện lực, hệ thống phân phối, bán lẻ, sản xuất rời rạc... Điều này vô tình lại để lại thị trường các ngành rất khó làm như dệt may, chế biến thủy hải sản...
Nếu DN phần mềm không ngại điều này, chọn con đường làm ra sản phẩm cho các ngành “khó làm” ấy, chắc chắn họ sẽ là người mở lối. “Nếu chúng tôi làm tốt có thể gây ảnh hưởng tích cực ngược lại cho thị trường. Sau khi thất bại với các phần mềm nước ngoài được DN trong nước triển khai không cẩn thận, khách hàng hiểu hơn và dễ tới với sản phẩm của người Việt Nam tự làm, tự triển khai”, ông Hạnh nhấn mạnh. 
 

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét